Postroditeljska porodica je faza u kojoj su sva djeca napustila roditeljski dom i u kojoj su partneri, kao na početku, okrenuti jedno drugom. Pred njima je zahtjev za reorganizacijom zajedničkog života, ponovnim prilagođavanjem i preispitivanjem njihove bliskosti. Ukoliko su zadaci prethodnih životnih ciklusa zadovoljeni i riješeni, ova faza može biti izvor zadovoljsta i mogućnosti, ali ukoliko nijesu, može dovesti do sukoba među partnerima, udaljavanja, razilaženja.
Porodica koja stari je faza koja u sebi nosi neminovnosti kao što su odlazak u penziju, ekonomsko pitanje egzistencije, bolest, smrt jednog partnera, time i izgradnju drugačijeg odnosa sa djecom i obostranom potrebom za adaptacijom na ovakve okolnosti. Kvalitet ovih odnosa zavisi od prethodnih, pa tako može doći do distanciranja, teškoća, sukoba, ili pak do bliskih odnosa sa decom i unucima i ispunjenošću ovim ulogama.
Životna faza Mlada nezavisna osoba, koja se u našoj kulturi često preskače, izuzetno je važna. Prilika da se iz roditeljskog doma ne pređe odmah u novi porodični dom, već da mlada osoba neko vrijeme živi samostalno i nezavisno, pruža velike mogućnosti za njen razvoj. Ona ima prostora i vremena da se utvrdi kao ličnost, otkrije svoje stvarne potrebe, interesovanja, želje i sklonosti, čime sigurnije i spremnije ulazi u partnersku relaciju, sa pretpostavkom za lakše i potpunije ispunjavanje zahtjeva početne, pa i svih narednih faza životnog ciklusa porodice.
Zbog učestalosti Razvoda, on postaje dio životnog ciklusa porodice. Partneri koji nijesu imali djecu, suočavaju se sa revizijom identiteta, preispitivanjem i iznalaženjem funkcionalnog nastavka emotivnog života. Razvod govori o prekidanju partnerskog odnosa, ne roditeljskog, s toga porodica sa djecom i nakon razvoda postoji. Zahtjev je za partnere da nezanemare i nezloupotrijebe djecu u procesu razdvajanja, već da roditeljstvo bude prioritetno u odnosu na njihovo lično nezadovoljstvo i emotivne teškoće sa kojima se suočavaju, jer tako i djeci pomažu da što bezbolnije prođu kroz ovu krizu.
Dakle,svaka faza je potencijalno nosilac problema koji dovode do stresa i mogu kulminirati do pojave simptoma. Izazivači stresa mogu biti horizontalni – razvojni stres vezan za aktuelne događaje koji utiču na pojedinca i porodicu, kao i vertikalni – vezuju se za porodične odnose, sisteme vrjednovanja i obrasce ponašanja koji se prenose generacijama. Ukrštanje horizontalnog i vertikalnog stresora se posebno odražava na porodicu. Na primjer, ukoliko je roditeljsvo u fazi sa malim djetetom bilo problem u porodici porijekla (vertikalni stresor), do javljanja povišenog nivoa stresa, anksioznosti i problema može doći kada partneri u nuklearnoj porodici postaju roditelji (horizontalni stresor).
Autor: Aleksandra M. Đorđević, diplomirani pedagog i porodični savjetnik. Savjetnik je sistemske porodične psihoterapije i bavi se psihoterapijskim/savjetodavnim radom sa porodicom, parovima i individuama.
Izvor: Psihološko onlajn savjetovalište, http://psihoterapijsketeme.rs/
