Čak 60 odsto roditelja ograničava djeci medijske sadržaje, a 55 procenata njih ograničava i vrijeme koje dijete provodi uz TV i internet, rezultati su istraživanja agencije Ipsos, urađenog za potrebe UNICEF-a u okviru kampanje medijske pismenosti Birajmo šta gledamo.
Kako je saopšteno iz UNICEF-a, u odnosu na 2018, kada su započeli kampanju, značajno je porastao broj građana koji sa djecom bira šta gleda, odnosno ograničava im medijske sadržaje i sa djecom razgovara o tome šta prate u medijima.
Podaci iz 2018. godine govore da se tada manje od jedne trećine roditelja (30%) angažovalo da pomaže djeci da biraju šta gledaju, odnosno organičavali su im medijske sadržaje i vrijeme koje provode uz TV i internet.
“Sada to radi duplo više roditelja – 60 odsto ograničava djeci medijske sadržaje, a 55 odsto ograničava i vrijeme koje dijete provodi uz TV i internet. Takođe, tek jedna petina (21 %) je prije dvije godine sa djecom razgovarala o sadržajima koje prate na TV-u i internetu, dok to sada radi polovina (47%)”, saopštili su iz UNICEF-a.
Ambasador dobre volje UNICEF-a u Crnoj Gori Antonije Pušić poručio je da je najvažnije da biramo šta i koga gledamo, slušamo i čitamo. To ne važi samo za djecu, nego i za odrasle, jer bilježimo, ističe on, mnogo slučajeva u kojima se upravo roditelji izlažu štetnim medijskim sadržajima i time automatski izlažu i svoju djecu sadržajima razornim po psihu.
Istraživanje pokazuje da je u posljednje dvije godine značajno povećan i broj očeva koji se bave djecom i medijima.
“Samo 30 odsto muških staratelja ograničavalo je 2018. sadržaj koji dijete može da prati, a tek 29 odsto i vrijeme koje dijete provodi uz TV i internet. Sada to radi duplo više njih – većina muških staratelja, njih 68 odsto, sada ograničava medijske sadžaje, a 64 odsto ograničava i vrijeme ispred ekrana”, rezultati su istraživanja.
Profesorica Lidija Vujačić, koja se već niz godina bavi antropologijom i sociologijom medija na Univerzitetu Crne Gore i koja od početka aktivno učestvuje u kampanji Birajmo šta gledamo, takođe poziva roditelje da razgovaraju sa djecom o medijima i da im ograničavaju ne samo vrijeme, već i sadržaje koje prate.
“Kada smo prije dvije godine počeli kampanju u praksi smo se suočili s analizom stvarne, pozitivne, ali i često i negativne uloge medija u procesu socijalizacije. Cilj nam je bio da ukažemo na civilizacijski izuzetno značajnu ulogu medija koju imaju u informisanju, edukovanju, pa i u zabavi. S druge strane, da paralelno ukažemo i na brojne zamke koje idu zajedno sa medijima, a to su loši, neadekvatni sadržaji za dječji uzrast, pretjerano vrijeme koje današnja djeca provode ispred nekog ekrana, često na uštrb drugih socio-kulturnih sadržaja, fizičkih aktivnosti… Naročito nam je cilj bio da ukažemo da bi roditelji trebalo više da kontrolišu medijske sadržaje koje djeca gledaju, da im objasne šta je adekvatno za njihov uzrast”, navela je Vujačić.
Ona je poručila da roditelji, kao i svi članovi globalne medijske zajednice, moraju imati kritički pristup prema medijskim sadržajima i uopšte novoj kulturi potreba, tj. pravilno znati da razlučimo kvalitet od nekvaliteta.
Istraživanje pokazuje i da je stepen obrazovanja povezan s upotrebom medija kod kuće. Naime, građani koji su manje obrazovani u značajno manjem procentu postavljaju ograničenja djeci u vezi s korišćenjem televizije i interneta. Oni, takođe, mnogo rjeđe razgovaraju s djecom o medijskim sadržajima koje ona prate, kao i stanovnici seoskih područja i oni koji žive u južnoj regiji.
“Tokom krize izazvane koronavirusom, u žižu javnosti je došao problem otežanog pristupa novim tehnologijama i manjka znanja i vještina da se one koriste, koji je u većoj mjeri izražen u siromašnim i porodicama koje su manje obrazovane. Takođe, ogroman broj dezinformacija i teorija zavjere kojima smo izloženi tokom ovog perioda podsjetio nas je koliko je značajna medijska pismenost za jedno društvo i njegovo javno zdravlje, a nju roditelji kod djece mogu razvijati od ranog djetinjstva, uz podršku vrtića i škola, biblioteka, muzeja, pozorišta, bioskopa i medija“, poručuje Vladimir Raičević, direktor istraživačke agencije Ipsos u Crnoj Gori.
Kampanju medijske pismenosti „Birajmo šta gledamo” pokrenuli su Agencija za elektronske medije i UNICEF, u februaru 2018, s ciljem da se promoviše medijska pismenost među roditeljima i djecom, unaprijedi kvalitet izvještavanja medija o pitanjima koja se tiču prava djeteta i poboljša kvalitet medijskih programa za mlade u Crnoj Gori.
Istraživanje o djeci, roditeljima i medijima može se učitati s linka: https://www.unicef.org/montenegro/medijska-pismenost-kampanja-zapo%C4%8Deta-2018