U porodilištu Kliničkog centra Crne Gore svega šest do sedam odsto porodilja se porađa uz epidural, što je u odnosu na svjetska mjerila značajno manji procenat, ukazuju ginekolozi i anesteziolozi te ustanove.
Epiduralna anestezija posljednjih godina postala je veoma popularna u svijetu posebno u Zapadnoj Evropi i Americi, tako da ti procenti dostižu u Francuskoj preko 70 odsto, u Velikoj Britaniji od 35 do 40 odsto, a u Americi oko 50 odsto.
Na ovu temu u emisiji Boje jutra TV Vijesti govorili su doktori Kliničkog centra Crne Gore.
Anesteziolog Dejan Leković smatra da su razlozi malog procenta porođaja uz epidural različiti, a prije svega zbog predrasuda da se epiduralom može oštetiti kičma, nervi, da se može neki trajni neurološki deficit izazvati, da se naškodi bebi.
“I trudnice su neinformisane. Kao jedan od razloga možemo navesti i nedostatak anesteziologa naročito u perifernim bolnicama”, kazao je on gostujući u Bojama jutra TV Vijesti ali i ukazao na činjenicu da je epidural u Kliničkom centru i dalje komercijalna usluga i da se plaća 125 eura po anesteziji.
Prema njegovim riječima, epidural je vrhunska anesteziološka metoda ako se ne zloupotrebljava. Epidural, kako dodaje, treba dati u pravo vrijeme, ni prerano ni prekasno, sačekati dobra akušerski nalaz, i u takvim uslovima ne može da se desi ništa što nije moguće da se dogovodi inače u toku porođaja.
“Bitna je uska saradnja anesteziologa i ginekologa-akušera. Sve vrijeme su prisutni i jedan i drugi u toku porođaja. Koncentracija i količina lokalnog anestetika se prilagođavaju u odnosu na fazu porođaja. Ukoliko se epidural koristi u kontrolisanim uslovima on može donijeti veliki komfor trudnici i bebi, a da ne utiče na prirodni tok porođaja“, pojasnio je on.
Ginekološkinja Snežana Sekulić ocjenjuje da je epiduralna analgezija odnosno obezboljavanje porođaja veliki pomak u prvoj i fazi rađanja djeteta koje su najbolnije, a svaka žena bol doživljava na svoj način, pa nekada izaziva izuzetan stres pa i panično stanje pri čemu se izlučuju veće koncentracije hormona stresa koje mogu negativno uticati na mehanizam i tok porođaja.
„Moram napomenuti da je uklanjanje ili umanjivanje bola pri porođaju prosto specifično i razlikuje se od svih drugih vrsta analgezije i anestezije i stoga je veoma važno da epiduralna analgezija koja je jedna veoma prihvatljiva procedura širom svijeta, kao i sve druge medicinske procedure zahtijeva određena pravila primjene, određene indikacije i kontraindikacije“, kazala je Sekulić.
Prema njenom mišljenju, osnovna pravila i osnov za uspješnost epiduralne analgezije je timski rad ginekologa-akušera i anesteziologa i za njen uspjeh je odgovorno optimalno vrijeme za njen početak koje treba da odredi ginekolog-akušer.
„Kontrakcije moraju započeti, dilatacija mora biti između tri i pet centimetara, a onda će ginekolog pratiti tok porođaja i poroditi ženu dok će anesteziolog aplikovati kateter, dozirati precizno anestetike i opijate koji se tu daju i prilagođavati njihove doze nalazu koji on saznaje od akušera. Zbog toga je neophodan timski rad“, pojasnila je ona.
Ona objašnjava da svaki lijek koji se daje majci u porođaju može potencijalno da utiče na tok i mehanizam porođaja pa i na dijete.
“Potpuno bezopasnog sredstva nema zato kažem da je optimalno vrijeme i trajanje epiduralne analgezije i saradnja anesteziologa i ginekologa ključna“, kaže ona.
Anesteziolog Leković je naveo da trudnica može da traži određenu metodu pri porođaju, u konsultaciji sa izabranim ginekologom, a zatim sa ginekologom u Kliničkom centru i sa anesteziologom.
“Postoje striktne indikacije, kontraindikacije, neželjena dejstva svake medicinske metode pa i carskog reza takođe i epiduralne analgezije. Tako da svaku tu prilagođavamo individualnom slučaju. Trudimo se da optimalno rešenje ponudimo“, pojašnjava on.
Doktorka Sekulović je saopštila da je prirodni porođaj najzdraviji za majku i dijete i da tu nema diskusije.
“Carski rez je alternativa prirodnom porođaju kad on nije moguć. A što se tiče izbora mislim da je dovoljna indikacija želja žene da dobije epiduralnu analgeziju“, dodaje ona.
Kako navodi, na osnovu nekih studija ali i ličnog iskustva, pokazalo se da epidural ne usporava prvu fazu porođaja, ali da usporava drugu.
Leković je pojasnio da, od kada je uvedena obavezna pripravnost anesteziologa u porodilištu Kliničkog centra, želja trudnice da se porodi uz epidural ne zavisi od njegovog prisustva, kao što je to ranije bio slučaj.
“S tim što trudnice imaju pravo da biraju svog doktora od primarne zdravstvene zaštite preko specijaliste. Tako da dosta trudnica se odluči za nekog konkretnog anesteziologa. Taj anesteziolog ne može stalno biti tu, on ima svoje obaveze. Ali ako se trudnica na vrijeme primi, ako se na vrijeme odradi priprema, akušerski nalaz bude adekvatan i ako se na vrijeme pozove anesteziolog apsolutno će dobiti epiduralnu analgeziju“, pojašnjava ovaj anesteziolog.
Dodaje da se trude da izađu u susret svim trudnicama, kao i da nije lako jer ima šest anesteziologa koji su pripravni za epidural, a da su oni inače zaposleni na Klinici za anesteziju gdje imaju i druge obaveze.
Kada trudnica izrazi želju da se porodi u epiduralnoj analgeziji prije svega mora razgovarati sa svojim izabranim ginekologom ili sa ginekologom u Kliničkom centru, a zatim zakazati pregled kod anesteziologa u anesteziološkoj ambulanti. Od nalaza je potrebna krvna slika zbog broja trombocita, vremena krvarenja, vremena koagulacije i nR.
