Sponzorisana objava

U Crnoj Gori se od nedavno može uraditi genetsko testiranje za otkrivanje sklonosti obolijevanja od raka dojke i/ili jajnika, koje je u svijetu dostupno već desetak godina.

Za testiranje koje se može odraditi preko kompanije Bio Save Crna Gora, nephodna je mala količina venske krvi koja se šalje za njemačku laboratoriju Cegat. Rezultat se dobija za 4 do 6 sedmica.

U Bio Save-u kažu da je razumljivo zašto je genetsko testiranje važan korak u borbi protiv ove zloćudne bolesti ako se uzme u obzir da je rak dojke najčešći zloćudni tumor kod žena, od kojeg svake godine prema podacima iz Kliničkog centra oboli oko 300 žena.

“U prilog značaju genetskog testiranja govore podaci o učestalosti karcinoma dojke. U Crnoj Gori je taj proenat 12,5 odsto u opštoj populaciji, to znači da će se kod svake osme žene do 70. godine života razviti rak dojke. Zabrinjavajuća je i činjenica da je stopa mortaliteta u svijetu od ove bolesti 17,6 odsto, prema studijama epidemiološkog instituta „Robert Koh“”, navode iz Bio Save-a.

Geni koji su vrlo značajni u nastanku raka dojke su tzv. BRCA 1 i BRCA 2. Njihov naziv je nastao upravo na osnovu činjenice da mutacije u njima značajno doprinose razvoju raka dojke, BReast CAncer=Rak dojke. Ova dva gena igraju vrlo važnu ulogu u popravci oštećenja DNK.

Kod osoba koje su naslijedile mutacije na BRCA 1 i BRCA 2 genima rizik od raka dojke s godinama raste i brže i više nego u opštoj populaciji. Kod 10 do 12% žena u opštoj populaciji razvija se rak dojke tokom života. Sa druge strane taj procenat je znatno veći kod žena sa nasleđenim mutacijama BRCA 1 gena i on iznosi čak 55 do 87%. Kada su u pitanju mutacije BRCA 2 gena, taj procenat iznosi 45 %. I muškarci i žene s mutacijama u BRCA 1 i 2 genima mogu prenijeti mutacije na svoje potomstvo, jednako na sinove i kćerke s vjerovatnoćom od 50%. Naime, svaki gen u genomu dolazi u dvije kopije. Jedna je naslijeđena od oca, a druga od majke. Kod začeća djeteta svaki roditelj donira po jednu kopiju istog gena. Hoće li to biti gen s mutacijom ili gen bez mutacije šanse su podjednake. To je tzv. autosomni dominantni način nasljeđivanja, dodaju u Bio Save-u.

Osim za rak dojke, promjene u Brca genima mogle bi poslužiti i kao rani pokazatelj mogućeg razvoja raka jajnika. Tu vrstu raka je vrlo teško otkriti s obzirom na to da nema odgovarajućih ranih pokazatelja, već se vrlo često otkrije tek u kasnoj i teže izlječivoj fazi.

Genetsko testiranje na rak dojke i jajnika namijenjeno je osobama koje spadaju u rizičnu grupu. Prema međunarodno važećim kriterijima, to su osobe koje imaju više bliskih srodnika s rakom dojke ili jajnika, nekoliko članova porodice s rakom obje dojke ili u porodici imaju rak dojke u više od jedne generacije. Takođe, u tu grupu spadaju i osobe koje u porodici imaju rak dojke prije 50. godine života ili obostrani rak jajnika prije 40. godine. Iako se smatra da je rak dojke primarno bolest žena, treba imati u vidu se u znatno nižem ricentu javlja i kod muškaraca. Zbog toga predispozicije na BRCA 1/BRCA 2 genetsko testiranje imaju i osobe sa muškim srodnikom koji je bolovao ili boluje od raka dojke.

“Ukoliko se indetifikuje mutacija na BRCA1/BRCA 2 genu pacijenti imaju dragocjenu informaciju za ranu dijagnozu i brže izlječenje. Rezultat BRCA genetskog testa omogućava kreiranje presonalne i ciljane terapije, što smanjuje sistematske nus pojave. Test zapravo predtavlja jedinu pravu prevenciju, jer pokazuje vjerovatnoću nastanka oboljenja”, tvrde u Bio Save-u.

Pored Brca 1 i 2 testova, postoji još jedan test Brest True koji analizira dodatnih 11 gena značajnih koji takođe mogu biti pokretači za nastanak karcinoma dojke, ali i još nekoliko drugih karcnoma (jajnika, pankreasa, melanoma, prostate, želudca, tankog i debelog crijeva itd.)

Informacije o značaju BRCA testova kao i proceduri testiranja mogu se dobiti pozivom na broj telefona 067/ 397-226.