PIŠE: dr Vjera Janković, PZU Doktorica Mica
Limfne žlijezde su veoma važan dio djetetovog organizma. Učestvuju u odbrambenoj (imunološkoj) reakciji organizma pa je jasno da je njihova uloga u zaštiti djetetovog tijela od infekcija veoma važna. Limfnih žlijezda ima u skoro svim djelovima organizma ali je samo manji broj moguće vidjeti i opipati.
Da li svako povećane limfnih čvorova na vratu mališana znači bolest?
Srećom ne! Kod djece je vrat mjesto gdje se normalno nalaze limfne žlijezde u velikom broju.One se često mogu napipati,a nekada se „pojave“pa se posle nekoliko dana povuku. Neke od njih se mogu vidjeti a neke su dublje pod kožom pa su nevidljive.Uobičajeno je da su te „normalne“ limfne žlijezde na vratu bezbolne, mekane,“bježe“ pod prstima, pa se dijete za vrijeme pregleda ne buni. One su male,do jednog centimetra u prečniku, a koža iznad njih ima normalnu boju (nema crvenila). Kada su limfne žlijezde veće nego što je uobičajeno to, naravno, ne znači odmah da je dijete ozbiljno bolesno.
Koji su najčešći uzroci uvećanja limfnih žlijezda na vratu kod djece?
Uvećane limfne žlijezde na vratu nastaju obično zbog infekcija gornjih respiratornih puteva. Nos i grlo su ubjedljivo najčešće na udaru mikroorganizama, zato i posledično uvećanje žlijezda nije neobično, jer je to zapravo odbrambena snaga protiv iinfekcije. Ubjedljivo najčešći razlog uvećanja žlijezda su virusne infekcije gornjih disajnih puteva. Uvećanje je umjereno i bezbolno. Jedino kod infektivne mononukleoze povećanje i druge manifestacije su značajnije.Od bakterijskih infekcija, najčešći razlog povećanju limfnih žlijezda na vratu su streptokokne infekcije grla. Kad su u pitanju paraziti najčešće je riječ o toksoplazmozi. Postoje naravno, i neke druge potencijalno opasnije bolesti koje dovode do uvećanja žlijezda ali su one na svu sreću rijetke kod djece.
Kada se treba javiti pedijatru?
Pedijatru se ne treba javljati ako dijete ima malo uvećane (ne veće od jednog centimetra) limfne žlijezde koje ne bole, pokretne su i ne rastu dalje. Ako se primijete veći čvorovi, naročito ako su bolni ili brzo rastu,a uz to je i temperatura povišena, treba potražiti pomoć pedijatra.
Kako se liječe djeca sa uvećanim limfnim žlijezdama na vratu?
Većina se brzo i lako liječi, naročito kada se radi o virusnim infekcijama.Tu i nema nekog posebnog liječenja,već se sa povlačenjem virusne infekcije povlače i žlijezde. Kod infektivne mononukleoze sve traje malo duže ali liječenje, takođe ima normalan tok. Ako je infekcija bakterijska, daje se antibiotik pa se saniranjem bakterijske infekcije i žlijezde povlače.
Nekada je potrebno sprovesti opsežnije ispitivanje i tada se za početak rade kompletni laboratorijski nalazi.