Na Međunarodni dan bezbjednog interneta, koji se širom svijeta obilježava 9. februara, UNICEF poziva roditelje, škole, medije, akademsku zajednicu, civilni sektor i Vladu da zajedno rade na podizanju medijski pismenih građana i na izgradnji bezbjednijeg i inkluzivnijeg digitalnog okruženja.
Prema ocjeni šefa predstavništva UNICEF-a u Crnoj Gori Huana Santandera, biti roditelj u digitalnom dobu donosi sa sobom dodatnu odgovornost pružanja podrške djeci da postanu svjesna mogućnosti i rizika digitalnog okruženja.
Roditeljima je, kako ocjenjuju u UNICEF-u, potrebna podrška da bi obavljali ovu dužnosti, pa iz tog razloga smatraju da u nacionalnu kampanju medijske pismenosti #BirajmoŠtaGledamo, koju vode UNICEF-ovi mladi reporteri, treba da se uključi šira društvena zajednica.
Iz UNICEF-a su podsjetili da se prema Global Kids Online istraživanju iz 2016. u Crnoj Gori svako drugo dijete (45 odsto) ne osjeća bezbjedno na internetu, a svako treće (38 odsto) je doživjelo makar jedno neprijatno iskustvo na internetu tokom prethodne godine. Negativna online iskustva češće prijavljuju dječaci i tinejdžeri, a zabrinjavajuće je da mnogi ne znaju šta da rade u tim situacijama.
Otkako je kampanja #BirajmoŠtaGledam počela prije dvije godine, broj roditelja koji razgovaraju sa djecom o tome šta rade na internetu se više nego udvostručio, povećavši se sa 21 na 47 odsto. Takođe, većina roditelja kaže da sada ograničava djeci vrijeme ispred ekrana svakog dana, kao i medijske sadržaje koja ona prate na internetu.
“Kriza izazvana koronavirusom ukazala je na značaj medijske i digitalne pismenosti za ostvarivanje prava na zdravlje i na bezbjednost, jer su i djeca i odrasli tokom nje izloženi mnoštvu dezinformacija koje su mogu biti i opasne po život. Prema istraživanju Ipsosa koje je sprovedeno uz podršku UNICEF-a u maju prošle godine, 7 od 10 građana Crne Gore prepoznaje medijsku pismenost kao dugoročni odgovor na ovu pojavu. Oni smatraju da će veći stepen medijske pismenosti građanima omogućiti da sami provjeravaju tačnost informacija, što će dovesti do manjeg širenja dezinformacija”, saopštili su iz UNICEF-a.
Kako je bezbjednost na internetu jedan od ključnih izazova za djecu svuda u svijetu, Komitet Ujedinjenih nacija za prava djeteta je, prije par dana, 4. februara, usvojio Opšti komentar o pravima djeteta u digitalnom okruženju kroz koji poziva vlade da odrede tijelo koje će biti odgovorno za koordinaciju politika i programa koji se tiču prava djeteta u digitalnom okruženju.
“Da bi se prava djeteta promovisala i štitila u digitalnom okruženju, Crna Gora treba da razvije nacionalnu strategiju medijske i digitalne pismenosti i da odredi instituciju koja će biti odgovorna za njenu koordinaciju, sprovođenje, monitoring i evaluaciju. UNICEF je spreman da podrži takve napore”, zaključio je Santander.
Kroz Opšti komentar o pravima djeteta u digitalnom okruženju, UN Komitet poziva države da podižu svijest o ovom pitanju, kao i da podrže djecu, roditelje, nastavnike i druge koji rade s djecom da razvijaju digitalnu pismenost i vještine. Na taj način, smanjili bi se rizici u digitalnom okruženju na minimum, bilo bi lakše prepoznati dijete koje je žrtva negativnog iskustva na internetu i adekvatno reagovati.
