Rota virus je najvažniji pojedinačni uzročnik ozbiljne dijareje sa dehidratacijom u ranom djetinjstvu, koji godišnje uzrokuje 125 miliona slučajeva dijareje godišnje kod djece mlađe od 5 godina.

Rota virusna infekcija je najčešća u zimskim mjesecima u umjerenoj klimi. Bolest ima tendenciju da bude najozbiljnija kod pacijenata starosti od 3 do 24 mjeseca, iako se četvrtina težih slučajeva javlja poslije druge godine života, a serološki dokazi infekcije se razvijaju  kod praktično sve djece do 4 ili 5 godine života. Odojčad do 3 mjeseca su relativno zaštićena antitjelima koja su prošla posteljicu,  i onima iz majčinog mlijeka. Rota virus se efikasno širi feko-oralnim putem i epidemije se često javljaju u dječijim bolnicama  i drugim dječijim ustanovama. Virus se često izlučuje u stolici u visokim koncentracijama prije, tokom i danima nakon kliničkog ispoljavanja bolesti.

Najčešći znaci infekcije

Nakon kratkog inkubacionog perioda od 48 časova javljaju se prvi znakovi infekcije (groznica, povraćanje na koje se nadovezuju česte vodenaste stolice). Povraćanje i povišena temperatura nestaju tokom drugog dana bolesti, ali se proliv često zadržava  5-7 dana. U stolici nema tragova krvi. Dehidracija  se može brzo razvijati i pogoršavati posebno u dojenačkom periodu. Teška rotavirusna dijareja se razvija kod pothranjene djece, imunodeficijentne djece kao i kod djece sa osnovnim crijevnim bolestima (npr. sindrom kratkog crijeva).

Kako spriječiti i pravilno liječiti rotavirusnu infekciju

U liječenju rotavirusne infekcije na prvom mjestu je sprečavanje i liječenje dehidracije.  Antivirusni lijekovi nisu potrebni u liječenju virusnog gastroenteritisa. Brojne studije nisu pokazale korist od upotrebe antiemetika i antidijaroika. Nisu korisni niti antibiotici. Terapija probioticima su se pokazale uspješnom u smanjenju intenziteta  i skraćenju trajanja bolesti.

Rehidracija oralnim putem može se postići kod većine pacijenata. Savremeni rastvori za rehidraciju sadrže odgovarajuće količine  natrijuma i glukoze  i obezbjeđuju optimalnu apsorpciju  tečnosti iz crijeva. Rehidraciju oralnim putem treba sprovoditi 6-8 časova, a odmah potom treba početi sa ishranom. Davanje rehidratacione tečnosti, sporo ali ravnomjerno, obično 5ml/min smanjuje povraćanje i doprinosi uspjehu oralne terapije. Rastvori za rehidraciju se nastavljaju davati kao nadoknada za gubitke tečnosti stolicom.

Za djecu sa nezaustavljivim povraćanjem (ili ako su u šoku) potreban je u početku intravenski put rehidracije. Nakon što je postignuta rehidracija, povratak ishrani odgovarajućoj za uzrast, pokazao se kao dobar u brzom oporavku  od virusnih gastroenteritisa. Produžena primjena  duže od 12 časova samo čistih tečnosti  ili razrijeđenih formula  nije korisna i samo produžava trajanje proliva. Ishranu majčinim mlijekom treba nastaviti i tokom rehidracije.

Većina smrtnih ishoda su posledica dehidracije i dešava se kod odojčadi sa ograničenim pristupom liječenju  i njezi. Djeca mogu imati više puta u životu rotavirusnu infekciju, ali je ona svaki put sve manje ozbiljna. Poslije prve infekcije imaju ograničenu zaštitu od slijedeće infekcije (38%) i dijareje (77%), ali imaju znatnu zaštitu od teške infekcije (87%).

Prevencija – dobra higijena smanjuje prenošenje virusnog gastroenteritisa, ali čak i u društvima sa najrazvijenijom higijenom djeca budu zaražena zbog visoke infektivnosti virusa. Pažljivo pranje ruku i postupci izolacije pomažu u kontroli bolničkih infekcija.

Za odojčad mlađu od 6 sedmica života može se reći da su prirodno zaštićena od Rota virusa. Naime, čini se da ćelije crijeva u toj mladoj dobi još nemaju receptore na koje se virus može pričvrstiti i ući u ćeliju. Ali, najviše od svega novorođenče je zaštićeno antitijelima koje je dobilo od majke još preko posteljice. Dojenjem se ta odbrana stalno povećava. Sa svakim podojom odojče prima antitijela koja djeluju na nivou crijevne sluznice i najbolja su prirodna prevencija infekcije Rota virusom.

Izvor: Pedijatri.org