Država ne planira donošenje pronatalitetske politike

PIŠE: Gordana Popović

novorodjence 1Crnogorska Vlada nema program pronatalietske politike, kakvi postoje u većini evropskih država, pa i onih u okruženju, niti planira njegovo skoro donošenje.

Podrške roditeljima I porodici u vidu stimulativnih mjera nedostaje u puno segmenata, posebno u finansijskom. Prema Zakonu o socijalnoj i dječjoj zaštiti, novčana nadoknada za opremu za novorođeno dijete iznosi 105 EUR, i taj novac se isplaćuje jednokrano iz državnog budžeta.

Iz Ministarstva rada i socijalnog saranja su portalu Roditelji kazali da u ovom trenutku nema naznaka za povećanje iznosa naknade za opremu novorođenčeta, iako je ona među najnižima, ako ne i najniža u regionu u kojem je Crna Gora najmanje brojna nacija.

Većina zemalja, pa i one u okruženju, imaju programe pronatalitetne politike na osnovu kojih roditelji, mimo iznosa predviđenog zakonom, dobijaju određene novčane stimulanse za svako novorođeno dijete.

Na pitanje da li u Crnoj Gori postoje planovi za tako nešto, kako na državnom, tako i na lokalnom nivou, iz Ministarstva su kazali da „za sada ne postoje planovi za donošenje programa pronatalitetne politike“.

U tom resoru nemaju podatke o tome da li crnogorske opštine pojedinačno isplaćuju određene naknade za djecu rođenu na njihovoj teritoriji, kako bi spriječile odliv stanovništva.

Portal Roditelji je pitanja na tu temu uputio svim lokalnim upravama u Crnoj Gori, a od od ukupno 21  odgovorilo ih je samo devet – Prijestonica Cetinje, Glavni grad Podgorica i opštine Bar, Danilovgrad, Mojkovac, Kotor, Pljevlja, Rožaje i Šavnik.

Iz Prijestonice su kazali da za novorođenu djecu iz budžeta izdvajaju pet hiljada EUR godišnje, tako da svakom novorođenom djetetu, pod uslovom da makar jedan od roditelja ima prebivalište na teritoriji Cetinja pripada poklon paket gradske uprave.

“Korisnici poklon paketa utvrđuju se na osnovu podataka iz matične knjige rođenih, a njihov spisak, po službenoj dužnosti, formira Sekretarijat za socijalnu politiku i mlade. Distribuciju poklon paketa obavlja privredni subjekat koji je sa Prijestonicom potpisao jednogodišnji ugovor o pružanju usluga”, saopšteno je iz cetinjske lokalne uprave.

I novorođena djeca u Podgorici dobijaju poklon paket, pod uslovom da jedan roditelj ima prebivalište na teritoriji Glavnog grada.

Novac za te namjene obezbijeđen je budžetom Glavnog grada, a roditelji novorođenčeta to pravo ostvaruju dostavljanjem isprave o ličnom identitetu i dokaza u upisu djeteta u Matičnu knjigu rođenih Sekretarijatu za socijalno staranje.

Barska opština, preko Sekretarijata za opštu upravu i društvene djelatnosti, svakom podnosiocu zahtjeva odobrava jednokratnu novčanu pomoć u iznosu polovine najniže cijene rada u mjesecu u kojem je dijete rođeno.

Iz te opštine su poručili da će ubuduće podržati svaku politiku na planu zaustavljanja „bijele kuge“ koja prijeti državi.

U Mojkovcu se, od prošle godine, za svako novorođeno dijete sa teritorije te opštine isplaćuje naknada u visini najniže cijene rada, odnosno 65 EUR.

Opština Pljevlja svakom novorođenčetu, čiji roditelji imaju prebivalište na teritoriji te opštine, uplaćuje jednokratnu novčanu naknadu, u visini jedne cijene rada službenika I namještenika lokalne uprave u mjesecu u kom je dijete rođeno. Iz te opštine su kazali da je u toku izrada nove odluke, koja će bliže regulisati ta prava.

Predsjednik Opštine Danilovgrad Branislav Đuranović kazao je da su u budžetu za ovu godinu planirali stavku koja se odnosi na podršku roditeljima, u smislu naknade za opremu novorođenčadi.

„Još nijesmo utvrdili koji će to iznos biti, ali ćemo to uraditi uskoro, i planiramo da od maja krenemo sa tim programom“, kazao je Đuranović.

Iz Opštine Rožaje su kazali da do sada nijesu izdvajali novac za novorođenu djecu, ali da, s obzirom na materijalnu situaciju i ukupno društveno ekonomske prilike u toj opštin, planiraju da se krajnje ozbiljno posvete participaciji u pokrivanju troškova za novorođenu djecu.

“Istovremeno razmišljamo i o određenom vidu stimulativnih mjera za podsticaj rađanja, i u najkraćem roku ćemo izaći sa programom koji definiše tu materiju, i koji će biti dostupan javnosti“, naveli su iz rožajske lokalne uprave.

Iz Opštine Kotor kratko je saopšteno da pravo na naknadu za opremu za novorođeno dijete nije predviđeno opštinskom odlukom i da, shodno tome, ne izdvajaju novac iz budžeta za tu namjenu.

Ni Opština Šavnik ne izdvaja novac za novorođenu djecu zbog, kako su pojasnili, loše finansijske situacije opštinskog Budžeta.

Opštine Budva, Kolašin, Nikšić, Žabljak, Plužine, Plav, Berane, Bijelo Polje, Andrijevica, Herceg Novi, Tivat i Ulcinj nijesu odgovorili na pitanja portala Roditelji.

U Hrvatskoj je, Zakonom o rodiljnim i roditeljskim potporama, propisano da roditelj ima pravo na pomoć za opremu novorođenog djeteta u iznosu od 306 EUR. Osim podrške sa državnog, roditelji dobijaju pomoć i sa lokalnog nivoa. Na primjer, Grad Zagreb u okviru Programa pronatalitetske politike, za prvo dijete u porodici iz svog budžeta isplaćuje 237 EUR, za drugo 475, a za treće oko 700 EUR.

U Srbiji pravo na pomoć za opremu novorođenčeta ima svaka majka za prvo troje djece u porodici, a u opštinama sa negativnom stopom prirodnog priraštaja stanovništva i za četvrto dijete.

Pomoć se isplaćuje se jednokratno i iznosi 30 odsto od prosječne zarade u državi prema poslednjem objavljenom podatku republičkog organa nadležnog za statistiku.

Pored toga, mnogi gradovi u Srbiji stimulišu rast nataliteta, pa tako, na primjer, u Jagodini roditelji za opremu novorođenčeta dobijaju 200 EUR.

Srbija je otišla i korak dalje, pa je Građanski zakonom predvidjela da majka koja je rodila troje dece ima pravo na “demografsku naknadu” do punoljetstva trećeg deteta, u iznosu koji za svaku godinu utvrđuje Ministarstvo finansija, s tim što taj iznos ne može biti manji od 20 hiljada dinara, odnosno oko 178 EUR.

SOS linija baner

Comments

  1. valentina

    Vjerujte na rijec-rodila sam petoro djece u opstini Cetinje i nisam dobila ni ruzu od opstine a ne poklon paket ,
    tako da pojma nemam o cemu Prijestonica govori!

  2. Tijana

    Mislim da je pravo vrijeme da se izvši pritisak na Vladu povodom ove teme. Uzevši u obzir da smo u procesu pristupanja EU, da sve politike prilagođavamo i prekrajamo, ukoliko bi se izvršio pritisak javnosti, oni bi prosto morali da počnu da razmišljaju u ovom pravcu.
    Čini mi se da je trenutno stanje takvo da niko iz resornog ministarstva i ne zna da postoje politike koje tretiraju ovu oblast, a daleko bilo one koje podržavaju i promovišu…

Leave a Reply